Գառնու Տաճար

Գառնու տաճարը շատ գեղեցիկ տաճար է հունական ոճով, որն իրականում հեթանոսական է։ Ճիշտ է, Հայաստանը քրիստոնեկան երկիր է, բայց այս տաճարը դեռ 1-ին դարից այստեղ է գտնվում։ Իրականում Գառնու տաճարն ունի շատ հետաքրքիր պատմություն։ Այն ժամանակ, երբ Տրդատ Գ-ի հրամանով քրիստոնեությունը հռչակվեց, որպես պետական կրոն նա կարգադրեց, որ բոլոր հեթանոսական տաճարները քարուքանդ անեն, բայց Արքայի քրոջ խնդրանքով Գառնու տաճարը մնում է այդպես կանգուն և, իրոք, այս տաճարը Հայաստանում գտնվող միակ հեթանոսական տաճարն է, որը չի ոչնչացվել։

Տաճարը նվիրված է եղել արևի աստված Միհրին։ Միհրը, իբրև լույսի, ճշմարտության խորհրդանիշ, հաճախակի պատկերվել է ցլի (խավարի) դեմ մենամարտելիս։ Տաճարի կողքը նաև գտնվում է բաղնիք, որտեղ լողացել է թագավորը։ Բաղնիքի գետնին կա նաև մի պատկեր, որը շատ հին է։ Տաճարը ունի 9 աստիճան և 24 սյուն։ Ենթադրվում է, որ տաճարի կողքը դեռ շատ վաղուց եղել է եկեղեցի, բայց հիմա այդ եկեղեցուց մնացել են միայն քարեր։ Նաև տաճարը գտնվում է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային հուշարձանների ցանկում։

Քարերի սիմֆոնիա

Քարերի սիմֆոնիա կամ «Բազալտե երգեհոն», բնական հուշարձան Ազատ գետի՝ Գառնի գյուղի տարածքում գտնվող ավազանում։ Ընդգրկված է Հայաստանի բնության հուշարձանների ցանկում։

Սիմֆոնիան ներկայանում է հսկա հնգանկյուն և վեցանկյուն բազալտե սյուներով (մոտ 50մ բարձրության), որոնք զարմանալի սիմետրիկության պատճառով ձեռագործ են թվում։ Բնության կողմից կերտված, գետի վրա կախված այդ սյուների շարանը հիշեցնում է երաժշտական գործիք՝ «Բազալտե երգեհոն»։ Կիրճով հոսում է Ազատ գետը, լրացնելով քարե շքեղությունը ջրի աղմուկով։

Զարմանահրաշ այս ժայռերը գոյացել են բարձր ճնշման պայմաններում՝ հրաբխային լավայի սառչելու և բյուրեղացման արդյունքում։

Աղբյուրներ՝ <<Վիքիպեդիա ազատ հանրագիտարան>>

Այս ուսուցողական խաղը ստեղծել ենք ես և իմ սիրելի ընկերուհի Եվա Հարությունյանը։

Էթնա (իտալերեն՝ Etna), գործող հրաբուխ Իտալիայում՝ Սիցիլիա կղզու արևելքում։ Գործող ամենաբարձր հրաբուխներից մեկն է Եվրոպայում։ ԱՄՆ-ի բնագիտության ազգային ինստիտուտի տվյալներով 2018 թվականին նրա բարձրությունը ծովի մակերևույթից կազմել է 3295 մետր (բարձրությունը ժայթքումից ժայթքում փոփոխվում է, նվազում)։ Զբաղեցնում է 1.190 քառակուսի կիլոմետր տարածք և ադ ցուցանիշով ավելի քան երկուսուկես անգամ գերազանցում է իր մերձակա «մրցակցին»՝ իտալական երկրորդ խոշոր հրաբխին՝ Վեզուվին։

Միավորված ազգերի կազմակերպությունը Էթնան է ընտրել որպես «Տասնամյակի հրաբուխ»։ 2013 թվականի հունիսին էլ Էթնան ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում։

Անվանումն առաջացել է հին հունարեն այտոս «բոց» բառից։ Տեղացիներն անվանում են Mongibello, որը կազմված է լատիներեն mons «լեռ» և արաբերեն ջեբել «լեռ» բառերից։ Արաբական աղբյուրներում հիշատակվում է Ջեբելալնար (բառացի՝ «կրակի լեռ») անունով։

Եթե Աշոտի  մտապահած  թվին ավելացնենք 2 և ստացված  գումարը փոքրացնենք 3 անգամ, ապա կստանանք 34։ Գտե՛ք Աշոտի մտապահված թիվը։

1) 34*3-2=100

100

Աննայի մտապահած թվի եռապատիկից, եթե հանեք 5-ի քառապատիկը, ապա կստանաք 40։ Գտե՛ք Աննայի մտապահված թիվը։

1) (40+20):3=20

20

Եթե Գայանեի  մտապահած թվից հանենք  ամենափոքր զույգ երկնիշ թիվը, արդյունքը հնգապատկենք, ապա կստացվի 125։ Գտե՛ք  Գայանեի  մտապահված  թիվը։

1) 125:5+10=35

35

Եթե Արամի մտապահած  թվին ավելացնենք 127 և ստացված գումարից հանենք  89, ապա կստանանք 111։ Գտե՛ք Արամի մտապահված թիվը։

1) 111+89-127=73

73

Եթե Նարեի մտապահած թիվը բազմապատկենք 3-ով ու ստացված արտադրյալին  գումարենք 83, ապա կստացվի 419։ Գտե՛ք  Նարեի մտապահված  թիվը։

1) (419-83):3=112

112

Եթե Նարեկի մտապահած թվի կրկնապատիկից հանենք 14 և արդյունքը բաժանենք 5-ի, կստանանք 60։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Նարեկը։

1) (60*5+14):2=157

157

Ո՞ր թիվն է մտապահել Սոնան, եթե նրա մտապահած թիվը կրկնապատկենք,  արդյունքը փոքրացնենք  10-ով,    կստանանք  200։

1) (200+10):2=105

105

Եթե Դավիթի մտապահած թիվը բազմապատկենք 4-ով և արդյունքից հանենք 20, կստանանք 2020։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Դավիթը։

1) (2020+20):4=2040:4=510

510

Բաժանարար թեմայից վերհիշենք՝

9․ Քանի՞ բաժանարար ունի 35-ը։

4 բաժանարար` 1, 5, 7, 35

10․ Քանի՞ բաժանարար ունի 28-ը։

6 բաժանարար՝ 1, 2, 4, 7, 14 28

11․ Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։

1) Ո՞ր թիվն է մտապահել Գայանեն, եթե նրա մտապահած թիվը կրկնապատկենք,  արդյունքը փոքրացնենք  10-ով,    կստանանք  230։

1. (230+10):2=120

Պատ․՝ 120

2) Ո՞ր թիվն է մտապահել Արեգը, եթե նրա մտապահած թիվը հնգապատկենք,  արդյունքը մեծացնենք  10 անգամ, կստանանք  250:

1. 250:10:5=25:5=5

Պատ․՝ 5

3) Քանի՞ բաժանարար ունի 50-ը։

6 բաժանարար՝ 1, 2, 5, 10, 25, 50

243. Տրված գոյականներից ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր (բայեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծիր:

ա) Ամպ, ծաղիկ, վար, կար, երգ, ժողով, օճառ:

Ամպել, ծաղկել, վարել, կարել, երգել, ժողովել, օճառել։
բ) Գող, վախ, քար, մահ, մանուկ, էջ(իջ), մայր:

Գողանալ, վախենալ, քարանալ, մահանալ, մանկանալ, իջնել, մայրանալ։

244. Տրված ածականներից բայեր (ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:

            Գեղեցիկ, հպարտ, տգեղ, մեծ, փոքր, չար, չոր, թարմ, խոնավ, սև, բարձր, մանր, ճերմակ, դալուկ, ծանր:

Գեղեցկանալ, հպարտանալ, տգեղանալ, մեծանալ, փոքրանալ, չարանալ, չորանալ, թարմանալ, խոնավանալ, սևել, բարձրանալ, մանրել, ճերմակել, դալկանալ, ծանրանալ։

257. Գրի՛ր, թե յուրաքանչյուր նախադասության մեջ գործողություն կատարողն ո՞վ է, և ընդգծի՛ր այն բառը, որը հուշեց:

            Օրինակ՝
Վերջերս այնտեղ հաճախ եք հյուր գնում: — Դուք:

            Երկու հարյուր կիլոմետր կտրել, եկել եմ, որ մի բան հարցնեմ:-Ես
Ծաղկած ճյուղը քո այգու եղրևանուց ես կտրել:-Դու
Շան վզին փոքրիկ ռադիոընդունիչ էր ամրացրել:-Նա
Անձավում ճանճի մեծության թռչուններ տեսանք:-Մենք
Հետաքրքիր բան եք մտածել:-Դուք
Մեզ ամեն տարի այցելում են:-Նրանք

258. Նախադասությունից այնպիսի բառ հանի՛ր, որ նախադասության միտքը չփոխվի (փորձի՛ր բացատրել, թե ինչո՞ւ է այդպես):

            Ես անհամբեր սպասում եմ նոր թռիչքի:
Դու հանգիստ նստել ես, կարծես ոչ մի տեղ էլ չես գնալու:
Մենք ամեն ինչ պատմել էինք, դու ավելացնելու բան չունեիր:
Նա որտեղի՞ց էր գտել այդ հին իրերը:
Նրանք անպայման կգան, դու սպասի՛ր:
Նա մեծահոգաբար թույլ տվեց, որ ես նորից սկսեմ:
Դու մի քիչ էլ սպասի՛ր, հետո գնա:
Դուք ամռանը սարերում եղել ե՞ք:

            Անհամբեր սպասում եմ նոր թռիչքի:
            Հանգիստ նստել ես, կարծես ոչ մի տեղ էլ չես գնալու:
            Ամեն ինչ պատմել էինք, դու ավելացնելու բան չունեիր:
            Որտեղի՞ց էր գտել այդ հին իրերը:
            Նրանք անպայման կգան, սպասի՛ր:
            Նա մեծահոգաբար թույլ տվեց, որ նորից սկսեմ:
            Մի քիչ էլ սպասի՛ր, հետո գնա:
            Ամռանը սարերում եղել ե՞ք:

Բացատրությունն այն է, որ օժանդակ բայի օգնությամբ միտքը չի փոխվում։ 

Митя накатался на саночках с ледяной горы и на коньках по замёрзшей реке; прибежал домой румяный, весёлый и говорит отцу: „Ух как весело зимою! Я бы хотел, чтобы всегда зима была” „Запиши твоё желание в мою записную книжку”, – сказал отец. Митя
записал. Пришла весна. Митя набегался за пёстрыми бабочками по зелёному лугу, нарвал цветов, прибежал к отцу и говорит: „Что за прелесть эта весна! Я бы желал, чтобы всегда весна была”. Отец опять вынул книжку и предложил Мите записать своё желание. Настало лето. Митя с отцом отправились на сенокос. Весь длинный день веселился мальчик: ловил рыбу, собирал ягоды, кувыркался в душистом сене, а вечером сказал отцу: „Вот уж сегодня я повеселился вволю! Я бы желал, чтобы лету конца не было”. И это желание Мити было записано в ту же книжку.
Наступила осень. В саду собирали плоды – румяные яблоки и жёлтые груши. Митя был в восторге и говорит отцу: „Осень лучше всех времён!” Тогда отец вынул свою записную книжку и показал мальчику, что он то же самое говорил и о весне, и о зиме, и о лете.

Найдите лишнее слово.
а) шуба                                                        а) носки
б) сарафан                                                   б) чулки
в) пальто                                                     в) рубашка
г) куртка                                                      г) колготки

Задания

Задание 1. Разделите текст на предложения. В конце каждого предложения поставьте точку.

Охотник нашёл в лесу лисёнка он принёс его домой это был шустрый зверёк скоро лисёнок стал большим осенью охотник отпустил его в лес.

Охотник нашёл в лесу лисёнка. Он принёс его домой. Это был шустрый зверёк. Скоро лисёнок стал большим. Осенью охотник отпустил его в лес.

Задание 2. Составьте из данных слов предложения и запишите их.

Скоро, наступать, зима. Скоро наступит зима.

Дрожать, от, деревья, холод. От холода дрожали деревья.

Стать, короче, дни. Дни стали короче.

Ходить, по, тучи, небо. По небу ходили тучи.

Идти, дожди, часто. Часто идут дожди.

Ветер, дуть, холодный. Дует холодный ветер.

Задание 3. Спишите предложения в таком порядке, чтобы получился связный текст. Озаглавьте его.

Славная птичка!
Она очень внимательно посмотрела на меня. Глаза у неё карие, грудка серая. Лапки чёрные. Однажды у меня на окне появилась птица.

<<Славная птичка>>

Однажды у меня на окне появилась птица. Она очень внимательно посмотрела на меня. Глаза у неё карие, грудка серая. Лапки чёрные. Славная птичка!

Задание 4. Озаглавьте текст и спишите его, вставляя пропущенные буквы.

Осень. Высоко в небе летят журавли. Печально кричат птицы. Они прощаются с родиной. Журавли будут зимовать в тёплой Африке. Весной они вернутся на родину.

Заданние 5. Соберите предложения в текст. Запишите и озаглавьте его.

Голые стоят деревья. Пролетело жаркое лето. Выпал снег. Прошла золотая осень. Ждут зимней одежды. Подули холодные ветры. Пришла зима. Только ели и сосны стоят зелёные.

Времена года

Пролетело жаркое лето. Голые стоят деревья. Только ели и сосны стоят зелёные. Ждут зимней одежды. Прошла золотая осень. Подули холодные ветры. Пришла зима. Выпал снег.

Միասնական նախագիծ՝ Նատալի Մնացականյան, Մարի Հարությունյան և Եվա Հարությունյան

Աշխատանք 1

• Ձայնագրել մի ամանորյա հեքիաթ, բանաստեղծություն կամ ձմռանը և աշնանը ընկած ժամանակահատվածում անցկացվող մի մրցույթի մասին հետաքրքիր փաստ:
• Օրինակ՝

<<Մանկական Եվրոտեսիլ>> մրցույթի մասին հետաքրքիր փաստեր։

Կարդում ենք ես, Եվան և Մարին։

Աշխատանք 2

• Դասարանի հետ մեկտեղ պատրաստել համեղ ամանորյա թխվածք ինչպես նշված է այստեղ։

Այսպես                           կամ                  Այսպես

Աշխատանք 3

• Գրե՛լ ձմեռվա մասին մի հետաքրքիր և անսովոր հորինուկ։

Աշխատանք 4

• Համացանցից որոնել Նոր Տարվա մասին հետաքրքիր 10 կամ 50 փաստ(եթե հաջողվի)։

Աշխատանք 5

• Բաժանվել թիմերի և ամեն թիմ ընտրի իր անունը։
• Ընթացքը՝ ամեն մի թիմ Ամանորի մասին համացանցից փաստեր է գտնում։ Վերջում էլ, որ թիմը ավելի շատ փաստեր հայթայթեց, այդ թիմն էլ կհաղթի։

Աշխատանք 6

• Paint ծրագրով նկարել ձմեռային գիշեր և տեղադրել բլոգում։

• Բլոգումդ ունե՞ս մաթեմատիկա բաժին։

Այո։

• Պարտաճանաչ կատարե՞լ և բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնում տեղադրե՞լ ես մաթեմատիկայի բոլոր առաջադրանքներն ու նախագծերը։ Տեղադրիր բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնի հղումը։

Այո։

• Մասնակցե՞լ ես «Մեզ շրջապատող ուղղանկյունանիստերը» նախագծին։ Տեղադրիր նախագծի արդյունքի հղումը։

Գործնական աշխատանք 1

Գործնական աշխատանք 2

• Մասնակցե՞լ ես «Մխիթար Սեբաստացին թվերի աշխարհում» նախագծին։ Տեղադրիր նախագծի արդյունքի հղումը։

Այո։

• Վերը նշված 2 նախագածից ո՞րը քեզ ավելի դուր եկավ։

Ինձ դուր է եկել <<Մեզ շրջապատող ուղանկյունանիստերը>> նախագիծը։

• Կատարե՞լ ես մաթեմատիկայի ինքնաստուգումը։ Տեղադրիր արդյունքի հղումը։

Այո։

• Մասնակցե՞լ ես մաթեմատիկայի հոկտեմբեր  ամսվա  ֆլեշմոբին։

Այո՛, մասնակցել եմ։

• Սովորաբար մաթեմատիկայի ֆլեշմոբի ո՞ր մակարդակներն ես կատարում։

Երկուսն էլ կատարում եմ։

• Ո՞ւմ հետ ես հիմնականում քննարկում ֆլեշմոբիդ առաջադրանքները։

Հիմնականում քննարկում տատիկիս հետ։